فروش ویژه
بیماری سلیاک چیست؟
بیماری سلیاک (CD) ترکیبی است از ۴ عامل: ۱- استعداد ژنتیکی ۲- مواجهه با گلوتن ۳-عوامل محیطی محرک ۴- پاسخ اتوایمیون.
گلوتن به پپتید پروتئینی خاصی (پرولامینها) اطلاق می شود که در گندم (گلوتنین و گلیادین)، چاودار (سکالین) و جو بارلی (هوردئین) وجود دارند. معمولا این پتپیدها به آنزیم های دستگاه گوارش مقاومت بیشتری دارند و ممکن است به صورت دست نخورده به روده کوچک برسند.
در روده سالم و طبیعی این پپتیدها بی ضرر می باشند واژه حساسیت به گلوتن به صورت معمول برای توصیف افراد با علائم غیر اختصاصی بدون پاسخ ایمنی و آسیب روده ای استفاده می شود.
فروشگاه بازار پزشکی با بهره گیری از بهترین برندها و دانش فنی خود توانسته تا کنون خوش بدرخشد. فروشگاه بازار پزشکی از هر گونه تلاشی برای بالا بردن کیفیت خرید مشتریان خود دریغ نمیکند و همواره در تلاش است تا اسان ترین فرایند خرید با قیمت های واقعی و بدون واسطه از برندهای معتبر را برای مشتریان خود فراهم آورد. تامین مطمئن، سریع و اقتصادی کالاهای پزشکی و لوازم سلامت کاربران با بالاترین کیفیت از اولویت های سایت بازار پزشکی می باشند. به منظور رفاه حال شما عزیزان امکان پاسخگویی به سوالات شما عزیزان در خصوص محصولات، نحوه سفارش، تعیین سایز و موارد دیگر می توانید با تلفن ۰۲۱۹۲۰۰۷۷۲۴ و ۰۹۳۶۱۰۵۳۳۳۳ در ساعات کاری 10 تا 17 در ارتباط باشید.
عدم تحمل به گلوتن برای توصیف افرادی که علائم را نشان می دهند (با یا بدون بیماری کرون) استفاده می شود. این دو واژه برای توصیف علائمی مانند تهوع، کرامپ های شکمی و یا اسهال پس از خوردن گلوتن به کار برده می شوند.
افرادی که این علائم را تجربه می کنند بدون تایید یا رد بیماری سلیاک نباید رژیم بدون گلوتن مصرف کنند زیرا ممکن است:
۱. بیماری زمینه ای دیگری وجود داشته باشد که رژیم بدون گلوتن درمان آن نباشد
۲. پس از چند ماه یا چند سال استفاده از رژیم بدون گلوتن، تشخیص سلیاک مشکل است.
۳. رژیم بدون گلوتن میتواند پرهزینه و محدود کننده باشد.
پاتوفیزیولوژی
شیوع بیماری کرون در گذشته کمتر از مقدار واقعی تخمین زده می شد هم اکنون این مقدار حداقل یک نفر از هر ۱۳۳ نفر در آمریکا می باشد. شروع بیماری و بروز نخستین علائم آن، می تواند در هر زمانی از کودکی تا بزرگسالی اتفاق بیفتد، اما اوج تشخیص بیماری بین دهه چهارم و ششم است.
بیماری ممکن است هنگامی که کودک شروع به خوردن غلات حاوی گلوتن می کند آشکار گردد و در برخی موارد بیماری تا بزرگسالی و تا هنگامی که فرد با یک بیماری عفونی، استرس، بارداری و یا جراحی تحریک نشود، نمایان نمی شود. تقریباً در ۲۰ درصد موارد بیماری پس از سن ۶۰ سالگی تشخیص داده می شود.
علائم در کودکان شامل علائم کلاسیک دستگاه گوارش: اسهال، استئاتوره، مدفوع بدبو، نفخ، بی اشتهایی و وزنگیری ضعیف می باشد. اگر چه علائم گوارشی بیماری در بسیاری از موارد دیده می شود ولی موارد بدون علامت نیز در حال افزایش می باشند.
تقریبأ در پنجاه درصد از افراد، بیماری سلیاک دارای علائم بسیار محدود یا بی علامت است. سلیاک غالباً به دلیل شروع و علائم غیر اختصاصی به اشتباه سندرم روده تحریک پذیر (IBS)، عدم تحمل به لاکتوز، بیماری کیسه صفرا یا سایر بیماری ها تشخیص داده می شود.
بیماری سلیاک ممکن است با وضعیت های ذیل مرتبط باشد: آنمی، خستگی عمومی، کاهش وزن، استئوپروز، کمبود ویتامین و مواد معدنی و (در مواقع نادر) بدخیمی دستگاه گوارش.
درماتیت هرپتی فرومیس نوعی دیگر از انواع سلیاک، با تظاهر راش های پوستی می باشد که شروع علائم نشانگر سلیاک است. افرادی که در اواخر عمر تشخیص داده می شوند یا کسانی که رعایت رژیم غذایی برایشان مشکل است، از عوارض طولانی مدت بیماری بیشترین رنج را خواهند بود.
ارزیابی
افراد مشکوک باید از نظر تمامی الگوها و سابقه خانوادگی مورد بررسی قرار گیرند. بیوپسی از روده باریک استاندارد طلایی تشخیص، می باشد. بیوپسی مثبت برای سلیاک عموماً شامل آتروفی ویلیها، افزایش لنفوسیت های اپیتلیال و هایپرپلازی سلول های روده ای می باشد. بیوپسی در غربالگری اولیه به دلیل هزینه بالا و تهاجمی بودن کاربردی ندارد.
بروز کمبود ایمونوگلوبین A در افراد سلیاکی بیشتر است، بنابراین اندازه گیری IgA در مواقعی که یافته های سرولوژیکی طبیعی است ولی علائم به نفع سلیاک می باشد می تواند کمک کننده باشد.
رعایت رژیم عاری از گلوتن برای تمام عمر تنها راه شناخته شده برای درمان سلیاک است. رژیم غذایی عاری از گلوتن روند خود ایمنی را بطور قابل ملاحظه ای کاهش می دهد و مخاط روده ای معمولا به حالت طبیعی یا تقریباً طبیعی باز می گردد.
معمولاً تا ۸ هفته پس از شروع رژیم غذایی عاری از گلوتن علائم عمده بالینی در اکثر بیماران از بین می روند. بسته به طول مدت بیماری، سن فرد و شدت بیماری، بهبودی هیستولوژیک، ایمونولوژیک و عملکردی از چندین ماه تا چندین سال به طول می انجامد.
درصد کمی از افراد به رژیم درمانی پاسخ نمی دهند. دریافتی ناآگاهانه گلوتن مهمترین عامل در این افراد می باشد، اما اختلالات زمینه ای موجود (مانند IBS ، عدم کفایت پانکراس، رشد بیش از حد باکتری ها، عدم تحمل فروکتوز، بدخیمی های دستگاه گوارش) نیز می تواند از علل آن باشند.
در این افراد پایش دقیق رژیم غذایی جهت یافتن منبع گلوتن و یا درمان بیماری زمینه ای لازم می باشد. تشخیص سلیاک مقاوم به درمان هنگامی است که فرد به رژیم عاری از گلوتن جواب نمی دهد یا موقتاً به رژیم جواب میدهد (تمام دلایل خارجی مانند دریافت ناآگاهانه گلوتن از میان برداشته شده اند).
افراد با سلیاک مقاوم ممکن است به استروئیدها، آزاتیوپرین، سیکلوسپورین یا سایر داروهای مورد استفاده برای متوقت کردن واکنش های التهابی پاسخ دهند.
چندین راهکار درمانی جدید برای سلیاک در حال مطالعه می باشند. محققان به دنبال درمان سلیاک با کاهش تماس با گلوتن (هضم توسط آنزیم ها)، کاهش جذب گلوتن (با کاهش برداشت گلوتن توسط سلول های اپی تلیال رودهای)، تغییر پاسخ های ایمونولویکی به گلوتن یا بهبود جراحات روده ای می باشند.
درمان بیماری سلیاک
حذف کامل گلوتن از رژیم غذایی، تنها درمان بیماری سلیاک است. گندم، چاودار و جوبارلی که منابع مهم ترکیبات پرولامین هستند باید از رژیم غذایی حذف گردند.
بطور معمول، قبل از شروع مکمل یاری، افراد باید از نظر کمبودهای تغذیهای بررسی شوند و باید در تمام موارد تازه تشخیص داده شده، سطوح فریتین، فولات گلبول قرمز و ۲۵- هیدروکسی ویتامین D اندازه گیری شوند.
اگر فردی علائم شدید بیماری مانند اسهال، کاهش وزن، سوء جذب یا علائم کمبود تغذیه ای (شب کوری، نوروپاتی، افزایش زمان پروترومبین (PT) و…) را نشان دهد کمبود سایر ویتامین ها مانند ویتامین های محلول در چربی و مواد معدنی (روی) نیز باید بررسی گردد.
بهبود موکوس روده پس از شروع رژیم عاری از گلوتن (GF)، جذب مواد مغذی را بهبود می بخشد و اگر افراد رژیم GF متعادل را دریافت کنند، نیازی به مکمل یاری نیست.
کم خونی بسته به نوع آن بایستی با آهن، فولات یا ویتامین B12 درمان گردد. اسکن مغز استخوان در افراد با سوء جذب برای ارزیابی اسئتوپنی و اسئوپروز مفید است و مکمل ویتامین D و کلسیم در این افراد مناسب می باشد. جایگزینی مایعات و الکترولیتها برای افرادی که به علت اسهال شدید دهیدراته شده اند ضروری است.
در کسانی که سوء جذب ادامه می یابد، بایستی مکمل ویتامینی و مواد معدنی برای تامین دریافتی مرجع غذایی (DRI) استفاده شود. در برخی مواقع عدم تحمل به لاکتوز و فروکتوز حداقل به طور ثانویه نسبت به بیماری سلیاک بوجود می آید که در این موارد رژیم غذایی کم لاکتوز و یا کم فروکتوز حداقل در شروع می تواند مفید باشد. پس از بازگشت عملکرد GI به حالت طبیعی تر، فعالیت لاکتاز نیز ممکن است بازگردد و فرد می تواند لاکتوز و لبنیات را به رژیم غذایی خود اضافه کند.
آرد تهیه شده از ذرت، سیب زمینی، برنج، سویا، ارزن و….. می تواند بعنوان جایگزینی برای اقلام حذف شده باشد. در رژیم عاری از گلوتن، انواع صمغ ها مانند گزانتان، گوار و سلولوز به منظور تامین فیبر و حالت دهندگی به غذا استفاده می شوند.
یک رژیم واقعی عاری از گلوتن نیازمند برچسب گذاری کلیه محصولات پخته و بسته بندی شده می باشد زیرا دانه ها و غلات حاوی گلوتن تنها به عنوان ماده اولیه استفاده نمی شوند و گاهی در طول روند آماده سازی به غذاها اضافه می گردند. بعنوان مثال، پروتئین هیدورلیزه گیاهی از گندم، سویا، ذرت و یا ترکیب آنها ساخته می شود.
بیشتر بخوانید: کبد چرب و شش راهکار مهم درمان و پیشگیری از آن
