بیماری آلزایمر نوع پیشرفتهای از دمنتیا میباشد. دمنتیا به طور کلی به بیماریهایی که به سبب آسیبهای مغزی به وجود آمده و یا بیماریهایی که روی حافظه، طرز فکر و رفتار تاثیر منفی میگذارند، اشاره دارد. این تغییرات به گونهای است که زندگی روزمره را مختل میکند.
طبق یافتههای انجمن آلزایمر، 60 تا 80 درصد موارد ابتلا به دمنتیا مربوط به آلزایمر میباشد. این بیماری اغلب در افراد بالای 65 سال دیده میشود و اگر قبل از این سن شخصی به آلزایمر مبتلا شود، تحت عنوان آلزایمر زودرس شناسایی میگردد.
توجه داشته باشید که بیماری آلزایمر درمان قطعی ندارد و تنها روشهایی به منظور درمان موقت و جلوگیری از پیشرفت آن پیشنهاد میگردد.
فهرست مطالب
- آلزایمر چیست؟
- تفاوتهای دمنتیا و آلزایمر
- علل ابتلا و عوامل خطر بیماری آلزایمر
- آلزایمر و ژنتیک
- علائم بیماری آلزایمر
- مراحل آلزایمر
- بروز زودهنگام آلزایمر
- تشخیص بیماری آلزایمر
- آزمایشهای مربوط به آلزایمر
- تجویز دارو برای بیماری آلزایمر
- سایر روشهای درمانی آلزایمر
- پیشگیری از آلزایمر
- مراقبت از افراد مبتلا به آلزایمر
- آمار بیماری آلزایمر
- نکته اصلی
- سوالات متداول
آلزایمر چیست؟
ممکن است قبلا هم راجع به آلزایمر شنیده باشید، اما برخی از افراد دقیقا نمیدانند بیماری آلزایمر چیست. در ادامه اطلاعاتی در مورد این بیماری آورده شده است:
- آلزایمر نوعی بیماری مزمن میباشد.
- علائم این بیماری به تدریج در فرد مبتلا ظهور کرده، سبب بروز آسیبهایی روی مغز شده و به تدریج تاثیرات مخربی ایجاد میکند.
- درمان قطعی برای بیماری آلزایمر وجود ندارد، با این وجود روشهایی به منظور جلوگیری از پیشرفت بیماری و بهبود کیفیت زندگی پیشنهاد میگردد.
- هرکسی ممکن است به آلزایمر مبتلا شود. با این وجود، برخی از افراد بیش از سایرین در معرض ابتلا به این بیماری میباشند. افراد بالای 65 سال و همچنین افراد با سابقه خانوادگی این بیماری بیشتر از سایرین در معرض ابتلا به آلزایمر هستند.
- آلزایمر و دمنتیا دقیقا یک چیز نیستند، بلکه آلزایمر نوعی از دمنتیا میباشد.
- علائم این بیماری در همه افراد مبتلا به یک شکل ظهور نخواهد کرد. در برخی از افراد علائم این بیماری به صورت خفیفی ظهور کرده و برای مدت زیادی عمر میکنند. در حالیکه، در گروه دیگر علائم به سرعت پیشرفت کرده و بیماری شدیدتر میباشد.
فروشگاه بازار پزشکی با بهره گیری از بهترین برندها و دانش فنی خود توانسته تا کنون خوش بدرخشد. فروشگاه بازار پزشکی از هر گونه تلاشی برای بالا بردن کیفیت خرید مشتریان خود دریغ نمیکند و همواره در تلاش است تا اسان ترین فرایند خرید با قیمت های واقعی و بدون واسطه از برندهای معتبر را برای مشتریان خود فراهم آورد. تامین مطمئن، سریع و اقتصادی کالاهای پزشکی و لوازم سلامت کاربران با بالاترین کیفیت از اولویت های سایت بازار پزشکی می باشند.
به منظور رفاه حال شما عزیزان امکان پاسخگویی به سوالات شما عزیزان در خصوص محصولات، نحوه سفارش، تعیین سایز و موارد دیگر می توانید با تلفن ۰۲۱۹۲۰۰۷۷۲۴ و ۰۹۳۶۱۰۵۳۳۳۳ در ساعات کاری 10 تا 17 در ارتباط باشید.
تفاوتهای دمنتیا و آلزایمر
اصطلاحات دمنتیا و آلزایمر گاهی به جای یکدیگر به کار برده میشوند. با این وجود، این دو بیماری یکی نیستند؛ آلزایمر نوعی از دمنتیا میباشد.
دمنتیا اصطلاحی کلی برای مجموعهای از بیماریها با علائمی مرتبط با از دست دادن حافظه نظیر فراموشی و گیجی میباشد. این اصطلاح همچنین شامل بیماریهای مشخصی از جمله بیماری آلزایمر، پارکینسون و دیگر آسیبهای مغزی میباشد که منجر به بروز علائم ذکر شده میگردد.
علل بروز بیماری، علائم و روشهای درمانی برای این بیماریها متفاوت میباشد.
علل ابتلا و عوامل خطر بیماری آلزایمر
متخصصان دلیل مشخصی برای ابتلا به بیماری آلزایمر شناسایی نکردهاند. با این وجود، برخی عوامل که منجر به بروز این بیماری میگردند عبارتند از:
- سن. بیشتر افراد در سن 65 سالگی و یا بیشتر به آلزایمر مبتلا میشوند.
- سابقه خانوادگی. اگر عضو خانوادهای هستید که قبلا به این بیماری مبتلا شدهاند، احتمال بروز این بیماری در شما بیشتر میباشد.
- ژنتیک. وجود برخی ژنها موجب ابتلا به بیماری آلزایمر میگردد.
داشتن یک یا همه این عوامل به معنی ابتلا به بیماری آلزایمر نیست، این عوامل تنها احتمال بروز بیماری را افزایش میدهند.
به منظور بررسی عواملی که شما را در معرض ابتلا به این بیماری قرار میدهند، بهتر است با پزشک معالج مشورت کنید.
آلزایمر و ژنتیک
اگرچه دلیل اصلی آلزایمر مشخص نیست، ژنتیک در ابتلا به بیماری آلزایمر نقش مهمی ایفا میکند. آپولیپوپروتئین ای (APOE) ژنی است که مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است، این ژن به علائم بیماری آلزایمر در افراد سالخورده مرتبط میباشد.
با استفاده از آزمایش خون میتوانید به وجود این ژن، که شانس ابتلا به آلزایمر را افزایش میدهد، در بدنتان پی ببرید. در نظر داشته باشید که حتی اگر این ژن را داشته باشید هم به معنی ابتلای قطعی نیست.
عکس این قضیه نیز صادق است: برخی افراد با وجود اینکه این ژن را ندارند نیز به آلزایمر مبتلا میشوند، در واقع به طور قطع نمیتوان گفت علت بروز آلزایمر چیست.
ژنهای دیگر نیز ممکن است شانس ابتلا به آلزایمر را افزایش دهند.
علائم بیماری آلزایمر
همه انسانها ممکن است گاهی دچار فراموشی شوند، اما علائمی در افراد مبتلا به بیماری آلزایمر بروز میکند که به مرور زمان موجب تشدید بیماری میگردند. این علائم عبارتند از:
- از دست رفتن حافظه به طوری که انجام فعالیتهای روزانه را مختل میکند، به عنوان مثال فراموش کردن قرارهای ملاقات.
- دردسر در انجام کارهای معمولی، نظیر استفاده از مایکروویو
- بروز مشکل به هنگام حل مساله
- ایجاد مشکل در هنگام صحبتکردن و نوشتن
- فراموش کردن زمان و مکانهای خاص
- ناتوانی در تفکر
- از دست دادن بهداشت فردی
- تغییرات خلقوخو و شخصیت
- جدایی از دوستان، خانواده و اجتماع
مراحل آلزایمر
آلزایمر نوعی بیماری در حال پیشرفت میباشد، به این معنا که علائم درگیری به مرور زمان تشدید میشوند. این بیماری شامل هفت مرحله میباشد:
- مرحله 1. در این مرحله علامتی از بیماری آلزایمر قابل مشاهده نمیباشد، اما با توجه به سابقه خانوادگی ممکن است این بیماری تشخیص داده شود.
- مرحله 2. ظهور زودهنگام علائم مانند فراموشی
- مرحله 3. ظهور علائم خفیف فیزیکی و ذهنی، نظیر از دست دادن حافظه و تمرکز. بروز این علائم تنها توسط افراد نزدیک به شخص مبتلا تشخیص داده میشوند.
- مرحله 4. اغلب در این مرحله بیماری آلزایمر تشخیص داده میشود، گرچه هنوز علائم خفیف میباشند. در این مرحله از دست دادن حافظه و ناتوانی در انجام کارهای روزانه مشاهده میگردد.
- مرحله 5. علائم بیشتر و شدیدتر شده و فرد مبتلا نیاز به مراقبت دارد.
- مرحله 6. در این مرحله، فرد مبتلا به بیماری آلزایمر برای انجام کارهای اولیه نظیر غذا خوردن و لباس پوشیدن نیز به کمک سایرین نیاز دارد.
- مرحله 7. آخرین و شدیدترین مرحله درگیری با بیماری آلزایمر که در آن فرد مبتلا در حالات چهره و توانایی تکلم با مشکل مواجه میشود.
با پیشرفت بیماری طی این مراحل، نیاز بیمار به مراقب به مرور زمان بیشتر میشود.
بروز زودهنگام آلزایمر
معمولا آلزایمر افراد بالای 65 سال را درگیر میکند. با این وجود، گاهی در 40 یا 50 سالگی نیز شاهد این بیماری میباشیم؛ که ابتلای زودهنگام نامیده میشود. این نوع از بیماری 5 درصد افراد مبتلا را شامل میشود.
علائم آلزایمر زودهنگام شامل فراموشی خفیف، مشکل در تمرکز و انجام کارهای روزانه میباشد. همچنین یافتن کلمات مناسب مشکل شده و ممکن است گذر زمان را حس نکنید. بروز علائمی خفیف در بینایی نیز نظیر تخمین مسافت، گاهی ناگزیر میباشد.
برخی افراد بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری هستند.
تشخیص بیماری آلزایمر
تنها راه تشخیص آلزایمر، معاینه بافت مغزی پس از مرگ میباشد. با این وجود، پزشک معالج میتواند از دیگر درمانها و تستها به منظور ارزیابی توانایی ذهنی بیمار، تشخیص دمنتیا و احتمال بروز سایر بیماریها استفاده کند.
پزشک معالج در ابتدا در مورد سابقه پزشکیتان سوال میکند:
- علائم
- سابقه پزشکی خانواده
- سایر عارضههای پیشین و در حال حاضر بیمار
- داروهایی که قبلا یا در حال حاضر استفاده میکنید.
- رژیم غذایی، استفاده از الکل، یا دیگر عادتهای رایج در سبک زندگی
با استفاده از این اطلاعات پزشک معالج از شما میخواهد تستهای لازم را به منظور تشخیص بیماری انجام دهید.
آزمایشهای مربوط به آلزایمر
آزمایش مشخصی برای تشخیص بیماری آلزایمر وجود ندارد. با این وجود، پزشک معالج به منظور تشخیص بیماری از شما میخواهد یکسری آزمایش انجام دهید. این آزمایشها ممکن است شامل تستهای روحی، فیزیکی، مربوط به اعصاب و تصویربرداری باشد.
پزشک معالج در ابتدا دستور به انجام یک تست بررسی وضعیت روانی میدهد. انجام این تست حافظه کوتاهمدت، حافظه بلندمدت و جهتیابی درست در زمان و مکان را ارزیابی میکند. به عنوان مثال پزشک ممکن است راجع به موارد زیر از شما بپرسد:
- امروز چندشنبه است؟
- رئیسجمهور حاضر کیست؟
- به یادآوری لیست کوتاهی از کلمات
سپس، تستهای فیزیکی انجام میشود. به عنوان مثال، فشار خونتان را چک میکنند، سلامت قلب را بررسی میکنند و دمای بدنتان را اندازهگیری میکنند. در برخی موارد، برای انجام برخی آزمایشها در آزمایشگاه از شما نمونه خونی و ادرار میگیرند.
پزشک معالج همچنین ممکن است بهمنظور بررسی سایر احتمالات نظیر انواع مشکلات پزشکی حاد شامل عفونت یا سکته، به شما پیشنهاد کند تست سلامت اعصاب انجام دهید. در این معاینات همچنین رفلاکس و توان عضلانی و گفتاری نیز بررسی میشود.
در ادامه ممکن است پزشک از شما بخواهد تصویربرداری از مغز انجام دهید. تصاویربرداری از مغز شامل موارد زیر میباشد:
- تصویربرداری تشدید مغناطیسی (MRI). این تصاویر نشاندهنده هر نوع التهاب، خونریزی و آسیب ساختاری میباشد.
- توموگرافی رایانهای (سیتیاسکن)(CT). سیتی اسکن نوعی تصویربرداری به کمک پرتوی ایکس میباشد که نشاندهنده هرگونه مشخصه غیرطبیعی در مغز میباشد.
- برشنگاری با گسیل پوزیترون (PET). تصاویرPET پزشک را در شناسایی هرگونه تجمع مشکوک پلاکت یاری میکند. پلاکت مادهای از جنس پروتئین میباشد که به بیماری آلزایمر مرتبط است.
آزمایشهای دیگری نیز نظیر آزمایش خون به منظور بررسی وجود ژنهایی خاص در خون انجام میشود، تا بدانند تا چه حدی در معرض ابتلا به آلزایمر هستید.
تجویز دارو برای بیماری آلزایمر
بیماری آلزایمر درمان قطعی ندارد. با این وجود، پزشک معالج به منظور کاهش علائم و به تاخیر انداختن پیشرفت بیماری، داروهایی را برایتان تجویز میکند. به منظور درمان آلزایمر خفیف در مراحل اولیه درگیری، پزشک داروهایی نظیر دونپزیل (آریسپت) یا ریواستیگمین (اکسلون) را تجویز میکند. این داروها کمک میکنند استیلکولین در سطح بالایی در مغز حفظ شود، که در واقع نوعی ناقل عصبی است که به حافظه کمک میکند.
برای درمان آلزایمر شدید، پزشک معالج ممکن است دونپزیل (آریسپت) یا ممانتین (نماندا) تجویز کند. ممانتین تاثیرات گلوتامات اضافی را از بین میبرد، گلوتامات نوعی ماده شیمیایی در مغز است که در بیماران مبتلا به آلزایمر بیش از حد آزاد شده و به سلولهای مغزی آسیب میرساند.
پزشک معالج همچنین ممکن است به منظور درمان علائم مرتبط با بیماری آلزایمر به شما استفاده از داروهای ضدافسردگی، ضداضطراب یا ضدروانپریشی را پیشنهاد کند. این علائم شامل موارد زیر میباشد:
- افسردگی
- بیقراری
- پرخاشگری
- هیجان
- توهم
سایر روشهای درمانی آلزایمر
علاوه بر دارودرمانی، تغییرات سبک زندگی نیز در درمان بیماری موثر میباشد. به عنوان مثال، پزشک معالج ممکن است مجموعهای از استراتژیها را به منظور کمک به شما و نزدیکانتان پیشنهاد کند:
- تمرکز روی کارها
- پرهیز از مقابله
- استراحت کافی در روز
- آرامش داشتن
برخی از افراد فکر میکنند مصرف ویتامین E در جلوگیری از بیماریهای ذهنی تاثیرگذار میباشد، اما مطالعات نشان میدهد تحقیقات بیشتری نیاز است. قبل از مصرف این ویتامین یا دیگر مکملها حتما با پزشک مشورت کنید؛ چراکه مصرف این ویتامینها همراه با سایر داروهای آلزایمر ممکن است موجب بروز اختلالاتی در شخص گردد.
علاوه بر تغییر سبک زندگی، گزینههای جایگزین دیگری نیز وجود دارند که میتوانید در مورد آنها از پزشکتان بپرسید.
پیشگیری از آلزایمر
همانطور که درمان قطعی برای بیماری آلزایمر وجود ندارد، انجام اقدامات پیشگیرانه نیز همراه با خطا میباشد. با این وجود، محققان روی سبک زندگی سالم به عنوان راهی برای پیشگیری از بیماریهای ذهنی تمرکز دارند.
این اقدامات شامل موارد زیر میباشد:
- سیگار را ترک کنید.
- به طور مرتب ورزش کنید.
- سعی کنید تمرین ذهنی داشته باشید.
- سعی کنید از رژیمهای غذایی گیاهی استفاده کنید.
- آنتیاکسیدان بیشتری مصرف کنید.
- زندگی اجتماعی فعالی داشته باشید.
قبل از آنکه تغییر بزرگی در سبک زندگیتان ایجاد کنید، حتما با پزشک معالج مشورت کنید.
مراقبت از افراد مبتلا به آلزایمر
اگر یکی از عزیزانتان به آلزایمر مبتلا میباشد، ممکن است بخواهید از ایشان مراقبت کنید. لازم است بدانید که این مراقبت، شغلی تمام وقت، نیازمند تلاش بسیار و در عین حال پرارزش میباشد.
مراقبت، مهارتهای بسیاری میطلبد. صبر، خلاقیت و استقامت از ضروریات آن بوده و در عوض دیدن ثمربخش بودن کمک به افراد بیمار، لذتی وصفنشدنی در شما ایجاد خواهد کرد.
به عنوان مراقب، بسیار مهم است که علاوه بر بیمار از خودتان مراقبت کنید. مسئولیتهای چنین نقشی استرس زیادی در شما ایجاد کرده و ممکن است وقت کافی برای انجام سایر فعالیتهای روزانه نداشته باشید.
بهعنوان یک مراقب احتمالا به کمک افراد متخصص و همچنین اعضای خانواده نیاز پیدا خواهید کرد.
آمار بیماری آلزایمر
آمار گزارش شده در مورد بیماری آلزایمر غمانگیز میباشد.
- طبق اعلام مراکز کنترل و پیشگیری از بیماریها (CDC)، آلزایمر ششمین علت شایع مرگ در آمریکاییها میباشد. همچنین این بیماری در خصوص علت فوت افراد بالای 65 سال، در جایگاه پنجم قرار گرفته است.
- طبق مطالعات انجامشده، در حال حاضر 4.7 میلیون آمریکایی بالای 65 سال از بیماری آلزایمر رنج میبرند. محققان اظهار داشتهاند این عدد در سال 2050، به 13.8 میلیون خواهد رسید.
- طبق آمار منتشر شده توسط CDC، بیش از 90 درصد افراد مبتلا به آلزایمر تا قبل از سن 60 سالگی علامتی از این بیماری گزارش نکردهاند.
- آلزایمر بیماری پرهزینهای است. طبق اعلام CDC، حدود 259 میلیارد دلار برای مراقبت از بیماران آلزایمر و دمنتیا در ایالات متحده در سال 2017 هزینه شده است.
نکته اصلی
آلزایمر نوعی بیماری پیچیده است که در مورد آن هنوز موارد بسیاری ناشناخته میباشد. آنچه مشخص است، آن است که این بیماری به مرور زمان شدیدتر میشود؛ لازم است بدانید درمانهای پیشنهادی در تاخیر انداختن پیشرفت بیماری و بهبود کیفیت زندگی بسیار موفق هستند.
اگر فکر میکنید خودتان یا یکی از عزیزانتان به آلزایمر مبتلا شده است، اولین اقدام این است که به پزشک معالج مراجعه کنید. پزشک معالج بیماری را تشخیص داده، با شما راجع به بیماری صحبت کرده و پشتیبانی و خدمات لازم را برای شما فراهم میکند. اگر علاقمند باشید، آنها همچنین میتوانند اطلاعاتی درخصوص آزمایشهای بالینی بدهند.
سوالات متداول
1. بهترین درمان آلزایمر چیست؟
مهارکنندههای کولیناستراز برای موارد خفیف بیماری آلزایمر تجویز میشوند. این داروها به بهبود علائم کمک کرده و در برخی علائم رفتاری نقش کنترلی دارند. چند نمونه از این داروها عبارتند از: رازادین (گالانتامین)، اکسلون (ریواستیگمین) و آریسپت (دانپزیل).
2. جدیدترین روش درمانی آلزایمر چیست؟
در حالیکه داروهای دیگر علائم بیماری را بهبود میدهند، داروی جدید این بیماری به نام آدوهلم اولین دارویی است که به عقیده بسیاری، به علت اصلی این بیماری حمله کرده و از پیشرفت آن جلوگیری میکند. این دارو به نوعی پروتئین سمی که به اعتقاد برخی به سلولهای عصبی آسیب زده و موجب بیماری دمنتیا میشوند، حمله کرده و آنها را از بین میبرد.
3. در صورت گرفتاری زودهنگام به بیماری آلزایمر، آیا این عارضه قابل درمان است؟
بیماری آلزایمر زودرس در حال حاضر هیچ درمانی ندارد. اما مراقبان سلامت در کمک به بهبود عملکرد ذهن، کنترل رفتار و جلوگیری از پیشرفت بیماری کاملا موفق بودهاند. لازم به ذکر است، داروهایی به منظور حفظ عملکرد ذهن مورد استفاده قرار میگیرد.
4. فردی که در مرحله ششم این بیماری قرار دارد، تا چه مدتی میتواند زندگی کند؟
امید به زندگی در مراحل مختلف ابتلا به آلزایمر/ دمنتیا (طبق مقیاس رایزبرگ/GDS) |
||
امید به زندگی (سالهای باقیمانده) |
مدت زمان پیشبینی شده مرحله |
مرحله |
موجود نیست |
موجود نیست |
مرحله 1: عدم وجود اختلال شناختی |
بیش از 10 سال |
ناشناخته |
مرحله 2: اختلال شناختی خیلی خفیف |
10 سال |
بین 2 تا 7 سال |
مرحله 3: اختلال شناختی خفیف |
بین 3 تا 8 سال |
2 سال |
مرحله 4: اختلال شناختی |
بین 1.5 و 6.5 سال |
1.5 سال |
مرحله 5: اختلال شناختی نسبتا شدید |
4 سال یا کمتر |
2.5 سال |
مرحله 6: اختلال شناختی شدید |
2.5 سال یا کمتر |
1.5 تا 2.5 سال |
مرحله 7: اختلال شناختی بسیار شدید |