درد پایین کمر : راه‌های کاهش درد ناشی از مشکلات دیسک و ماهیچه

درد پایین کمر به هر دردی در پایین ناحیه ستون فقرات کمر گفته می‌شود. این قسمت زیر قفسه دنده شما و بالای استخوان خاجی است. دلایل شایع درد پایین کمر شامل تحریک عصب، رادیکولوپاتی کمر، کشش کمر و سایر شرایط عضلات، مفاصل و استخوان‌ها است. درمان کمردرد با تشخیص دقیق شروع می‌شود. علائمی که از آن رنج می‌برید و همچنین شدت و موقعیت آنها در نحوه برخورد متخصصان با تشخیص و درمان شما نقش بسزایی دارد.

آیا کمر درد انواع مختلفی دارد؟ 

دو نوع کمردرد وجود دارد: حاد و مزمن

• کمر درد حاد می‌تواند از چند روز تا چند هفته طول بکشد. معمولاً با مراقبت از خود از بین می‌رود و مشکلی طولانی مدت ایجاد نمی‌کند. کمردرد حاد معمولاً به دلیل صدمه ناگهانی به عضلات یا رباط‌هایی که از کمر حمایت می‌کنند (به دلیل سقوط یا بلند کردن وزنه) ایجاد می‌شود.
• کمر درد مزمن به مدت ۱۲ هفته یا بیشتر حتی پس از درمان علت کمردرد حاد ادامه دارد. از هر ۱۰ نفری که کمردرد حاد دارند حدود ۲ نفر دچار کمردرد مزمن می‌شوند.

چه عواملی باعث درد پایین کمر می‌شود؟

شما تنها فردی نیستید که از از کمر درد رنج می‌برید. از هر پنج بزرگسال، چهار نفر حداقل یک بار در طول زندگی خود علائم کمردرد را تجربه می‌کنند. چرا؟ از آنجا که کمر یک ساختار پیچیده است می‌توان گفت که از ۳۳ مهره، بیش از ۳۰ عضله، رباط ، مفاصل زیاد و دیسک‌های بین مهره‌ای تشکیل شده است.

این ساختارها باید همه با هم کار کنند تا به شما در حرکت کمک کنند و پایه‌ای پایدار برای اندام‌های شما ایجاد کنند. همانطور که می‌بینید، ساختارهای زیادی وجود دارد که در صورت آسیب دیدگی یا ضربه باعث ایجاد درد می‌شود.

درد پایین کمر می‌تواند مرموز به نظر برسد. اغلب بدون دلیل مشخص و بدون هشدار بروز می‌دهد. اما وقتی عود کند، انجام ساده ترین کارها را تقریباً غیرممکن می‌کند. دلایل شایع درد پایین کمر ممکن است شامل موارد زیر باشد:

کشیدگی های عضلانی

یکی از دلایل عمده درد پایین کمر، کشیدگی عضلانی است. این امر هنگامی اتفاق می‌افتد که به یک یا چند عضله در کمر، یک نیروی غیرمنتظره، پیچ خوردگی یا کشش وارد شود. در نتیجه، کشش بیش از حد ممکن است در عضله ایجاد شود و باعث درد احساس در کمر شود.

بیرون زدگی دیسک‌های ستون فقرات یا فتق شده

دیسک‌های فتق شده، می‌تواند منجر به درد پایین کمر شود. فتق دیسک همیشه علامت دار نیست و با روند طبیعی پیری همراه است، اما همچنین می‌تواند به دلیل آسیب دیدگی مانند فشار شدید ناگهانی روی کمر (مانند لیفتینگ نامناسب) اتفاق بیفتد. در بعضی موارد، فتق دیسک می‌تواند اعصاب نخاعی را در جایی که از ستون فقرات خارج می‌شوند، فشرده کند و در نتیجه نوع کمردرد رادیکولیکی ایجاد شود که در آن درد در محل آسیب و در طول دوره عصب آسیب دیده احساس می‌شود. به عنوان مثال سیاتیک نوعی درد رادیکولیک است.

تنگی نخاع

تنگی نخاع یکی دیگر از دلایل درد پایین کمر است. این بیماری بیشتر در افراد بالای ۵۰ سال دیده می‌شود. این اصطلاح به باریک شدن کانال نخاع اشاره دارد که می‌تواند به اعصاب فشار وارد کند. تنگی نخاع دلایل زیادی دارد از جمله رباط‌های ضخیم شده در امتداد کانال نخاع یا خارهای استخوانی که می‌تواند در اثر تغییرات آرتروز ایجاد شود. این وضعیت منجر به کمردرد می‌شود که با دوره‌های طولانی تحمل وزن یا راه رفتن بدتر می‌شود. در موارد شدید، گاهی اوقات برای اصلاح این اختلال جراحی لازم است.

آرتروز

آرتروز می‌تواند بر روی هر مفصلی از جمله مفاصل ستون فقرات تأثیر بگذارد. این بیماری بیشتر در افراد بالای ۵۰ سال دیده می‌شود و مربوط به یافته هایی مانند تنگی نخاع است. با افزایش سن، غضروف در دیسک‌های بین مهره‌ای و در مفاصل ستون فقرات تخریب می‌شود.

این مسئله منجر به افزایش خطر التهاب، تورم و سفتی می‌شود که به نوبه خود درد پایین کمر را به همراه دارد. با پیشرفت آرتروز، استخوان‌ها گاهی اوقات دچار خار و رباط‌ها ضخیم می‌شوند، همانطور که در بالا توضیح داده شد، هر دو با تنگی نخاع همراه هستند.

بیماری تضعیف استخوان

پوکی استخوان در برخی موارد می‌تواند با درد پایین کمر همراه باشد و در خانم‌ها بیشتر شایع است. این یک بیماری است که با کاهش تدریجی تراکم استخوان مشخص می‌شود. این بیماری، منجر به نازک شدن بافت استخوان و در نتیجگی شکستگی می‌شود. استخوان‌های ستون فقرات نیز می‌توانند تحت تأثیر این اختلال قرار بگیرند، که با آسیب‌های جزئی دچار فرو ریخته و در نهایت منجر به شکستگی‌های دردناک مهره‌ها می‌شوند.

فیبرومیالژیا از دلایل درد پایین کمر

بیماری فیبرومیالژیا یکی از دلایل شایع ایجاد درد در قسمت‌های مختلف بدن است که می‌تواند شامل کمر نیز باشد. این یک بیماری است که با درد گسترده بافت نرم، خستگی، اختلال در خواب و حساس شدن برخی از قسمت‌های بدن همراه است. برای تشخیص این اختلال، سابقه حداقل سه ماه درد و حساسیت گسترده در یازده یا بیشتر از هجده محل مشخص شده لازم است.

سیاتیک

این به درد ناشی از فشرده سازی عصب سیاتیک، یک عصب بزرگ که از باسن و پایین پشت پا می‌گذرد اشاره دارد.

تروما / آسیب

ورزش کردن، زمین خوردن یا تصادف در حین رانندگی می‌تواند به عضلات، تاندون‌ها یا رباط های کمر آسیب برساند. ضربه و آسیب همچنین می تواند منجر به فتق یا پارگی دیسک شود.

بی نظمی اسکلتی

این می‌تواند به دلیل انحنای ستون فقرات (به نام اسکولیوز) یا قوس شدید در ناحیه کمر (به نام لوردوز) باشد.

شرایط پزشکی زمینه‌ای

این شامل پوکی استخوان (کاهش تراکم و قدرت استخوان)‌، آندومتریوز (تجمع بافت رحم در خارج از رحم) است.

دلایل دیگر

گاهی اوقات، به نظر می‌رسد درد پایین کمر بدون هیچ دلیل مشخصی بروز می‌کند. وقتی این اتفاق می‌افتد، حتی تغییرات جزئی که فشارهای مکرر به کمر شما ایجاد می‌کند مانند وضعیت نامناسب نشستن می‌تواند مقصر باشد. همچنین، خم شدن مكرر یا بلند كردن سنگین ممکن است استرس بیش از حد را بر روی ستون فقرات وارد كند و منجر به درد شود.

عوامل خطر کمردرد کدامند؟

وضعیت جسمانی ضعیف

درد پایین کمر در افرادی که از نظر جسمی متناسب نیستند بیشتر دیده می‌شود. این اتفاق می‌افتد زیرا عضلات ضعیف کمر و معده ممکن است به درستی از ستون فقرات پشتیبانی نکنند.

انجام کارهای سخت جسمی

افرادی که نیاز به هل دادن، کشیدن یا بلند کردن زیاد دارند، در معرض آسیب و درد پایین کمر هستند.

علائم درد پایین کمر

دامنه علائم درد پایین کمر حول تعریف درد می‌چرخد. رایج‌ترین موارد به شرح زیر است:

• درد کسل کننده یا دردناک در ناحیه کمر.
• دردی که پس از نشستن یا ایستادن طولانی مدت بدتر می‌شود.
• درد سوزش که از کمر به پشت ران‌ها منتقل می‌شود، گاهی اوقات به پایین ساق پا یا پا می‌رسد.
• بی حسی یا سوزن سوزن شدن (سیاتیک)
• اسپاسم عضلات و گرفتگی در ناحیه کمر، لگن و پهلوها.
• ایستادن صاف، راه رفتن یا تغییر حالت از ایستادن به نشستن مشکل است.

این علائم قطعی نیست. کمردرد مزمن علائم بیشتری دارد که متنوع و پیچیده است. اگر احساس می‌کنید کمردرد دارید باید با پزشک خود مشورت کنید.

تشخیص درد پایین کمر

لازم است که درد پایین کمر را جدی بگیرید. برخی از کمر دردها ممکن است با گذشت زمان با استراحت، ورزش‌های تقویت کننده و کمپرس‌‌های گرم / سرد برطرف شوند. با این حال، برخی از کمردردها ممکن است شدید شوند و این زمانی است که باید به پزشک متخصص در زمینه‌ی سلامت ستون فقرات مراجعه کنید. یک متخصص ستون فقرات تاریخچه پزشکی کامل شما را بررسی کرده و معاینه فیزیکی انجام می‌دهد. پزشک از شدت درد، طول زمان علائم و اگر محدودیتی در حرکت دارید، سوال می‌کند. آزمایشات تصویربرداری برای همه موارد کمردرد لازم نیست. با این حال، در صورت تضمین، ممکن است برخی آزمایشات مانند اشعه ایکس، توموگرافی رایانه ای (سی تی اسکن)، تصویربرداری با تشدید مغناطیسی (MRI)، تصویربرداری اولتراسوند یا سایر موارد انجام شود

درمان درد پایین کمر

به طور معمول، متخصصان درمان کمردرد را با گزینه‌های غیر جراحی آغاز می‌کنند. گزینه‌های معمول درمان کمردرد شامل موارد زیر است:

خودمراقبتی

مشکلات کمر غالباً به دلیل آسیب دیدگی ساده در ساختارهای کمر است و معمولاً به دلیل اتفاق جدی نیست. موارد زیر از راه‌های کاهش زمان بهبودی از درد پایین کمر می‌باشند:

فعال بمانید – با کمردرد خیلی طولانی استراحت نکنید

استراحت در تختخواب ممکن است برای دردهای ناگهانی و شدید مورد نیاز باشد اما فقط برای مدت زمان بسیار کمی، به طور کلی بیش از دو روز توصیه نمی‌شود. استراحت بیش از حد در رختخواب باعث کاهش زمان بهبودی و طولانی شدن درد می‌شود. بهترین کار برای شما این است که فعال بمانید.

کمردرد و درد سیاتیک نباید شما را از انجام همه کارهایی که می‌خواهید انجام دهید منصرف کند. از فعالیت‌هایی که درد را بدتر می‌کنند آگاه باشید و از مواردی مانند بلند کردن بیش از حد و طولانی ماندن در یک موقعیت خودداری کنید

ورزش برای بهبود درد پایین کمر

فعال ماندن از طریق ورزش‌های کششی، ورزش ملایم و راه رفتن به بهبودی کمر کمک می‌کند. برای مدت کوتاهی ورزش منظم را شروع کنید و به دلیل احساس راحتی بیشتر، به تدریج میزان ورزش خود را افزایش دهید.

حرکت به شما کمک می‌کند تا دچار سفتی و ضعف عضلات نشوید و به شما امکان می دهد در اسرع وقت به فعالیت طبیعی خود برگردید. حتی اگر حرکت باعث درد اضافی شود، به کمرتان آسیب نمی‌رسد.

ترک سیگار برای کمک به بهبودی از درد پایین کمر

سیگار کشیدن می‌تواند باعث کندی و اختلال در بهبود استخوان‌ها، پوست و سایر بافت‌های بدن شود. این به این معنی است که در صورت سیگار کشیدن زمان بهبودی شما می‌تواند کند یا کمتر شود.

اگر شما به یک عمل جراحی احتیاج داشته باشید، در طی عمل جراحی و بعد از آن، خطر عوارض بسیار بیشتری خواهید داشت. پزشکان اکیداً توصیه می‌کنند حداقل هشت هفته قبل از عمل سیگار را ترک کنید.

دارو های درمان درد پایین کمر

برای کمک به درمان کمردرد حاد ممکن است داروهایی تجویز شود. قبل از استفاده از هر نوع دارو، مشاوره با پزشک توصیه می‌شود.

برای کاهش درد به اندازه کافی برای کمک به فعال ماندن از یک داروی ضد درد ساده و بدون نسخه استفاده کنید. در بیشتر موارد، پاراستامول که به طور منظم مصرف می‌شود، باید اولین انتخاب مسکن باشد زیرا عوارض جانبی کمتری نسبت به سایر داروهای تسکین دهنده درد دارد.

فیزیوتراپی

به جای اینکه خودتان را با داروها آرام کنید یا با جراحی خود را به خطر بیندازید، با فیزیوتراپی کمردرد مزمن خود را به روشی ایمن و طبیعی تسکین دهید. متخصص فیزیوتراپی ابتدا وقت را معاینه می‌کند، علائم شما را تجزیه و تحلیل می کند، سابقه پزشکی شما را ارزیابی می‌کند و درباره اهداف مدیریت درد با شما صحبت می‌کند. این اطلاعات متخصص فیزیوتراپی را قادر می‌سازد تا یک برنامه جامع فیزیوتراپی برای شما طراحی کند. در اینجا چند روش وجود دارد که می‌توانید از چنین طرحی بهره مند شوید:

• ورزش های کششی به شما کمک می‌کنند دامنه حرکتی خود را افزایش دهید، به شما این امکان را می دهد که با کمردرد بیشتر کار کنید.
• تمرینات تقویت کننده می‌توانند به عضلات ضعیف کمر برای صاف نگه داشتن ستون فقرات و احساس خستگی کمتر کمک کنند.
• لیزر درمانی، ماساژ درمانی و درمان با گرما یا سرما می‌توانند التهاب مزمن را کاهش دهند و اسپاسم‌های دردناک عضلانی کمر شما را آرام کنند.
• متخصص فیزیوتراپی می‌تواند اصلاحات خاصی در سبک زندگی را برای کمک به شما در کاهش استرس در پایین کمر و جلوگیری از مشکلات کمر در آینده توصیه کند.
• روش‌های آگاهی و سایر روش‌ها می‌توانند به شما در کاهش اضطراب و سایر واکنش‌ها به درد کمک کنند.

جراحی جهت درمان درد پایین کمر

اگر تشخیص کمردرد شدید باشد، یا گزینه های غیر جراحی تسکین دهنده نباشد، متخصصان ممکن است یک روش درمانی جراحی را توصیه کنند. جراحی خاص به شرایطی که از آن رنج می‌برید و سایر عناصر تشخیصی شما مانند تصویربرداری بسیار بستگی خواهد داشت. با جراحی می‌توان تمام یا بخشی از دیسک فتق را از بین برد. درمان‌های معمول جراحی برای بیماری درد پایین عبارتند از:

• فیوژن اینتربادی کمر قدامی (ALIF)
• فیوژن اینتربادی کمر خلفی (PLIF)
• فورامینوتومی آندوسکوپی
• لامینکتومی آندوسکوپی
• لامینوتومی کمری آندوسکوپی
• جراحی لیزر ستون فقرات
• افیوژن اینتربادی کمر جانبی (XLIF)
• میکرودیسککتومی
• جراحی حداقل تهاجمی ستون فقرات
• همجوشی بین مهره‌ای کمری